Skip to main content
Onderwerp:

Nieuwe wind in Museum de Fundatie: Voerman weer te zien na bijna tien jaar

Na vele jaren zijn er weer schilderijen van IJssel-schilder Jan Voerman te zien in Museum de Fundatie in Zwolle. Het is een teken van de nieuwe wind die waait na het vertrek van Ralph Keuning als directeur.

Door Wim Eikelboom/Rivierverhalen

De Fundatie beschikt over een grote collectie schilderijen van Jan Voerman, maar de werken werden de afgelopen tien jaar mondjesmaat getoond. Directeur Ralph Keuning maakte er geen geheim van dat hij niet zo gecharmeerd was van het romantische oeuvre van Voerman. Keuning gaf liever andere kunstenaars een podium, waarmee hij Zwolle op de kaart zette.

In totaliteit heeft De Fundatie 240 werken van de IJsselschilder in beheer, opgeslagen in het provinciale kunstbunker in Paasloo (gemeente Steenwijkerland).

Verhaal gaat verder onder de foto

Jan Voerman rivierverhalen
Voerman schilderde het liefst een zicht op zijn woonplaats Hattem, met de IJssel en vee, zoals vandaag de dag nog steeds is te zien.

Museum de Fundatie

De Voerman-schilderijen kwamen in 1994 in handen van provincie Overijssel. Het is de opgebouwde kunstverzameling van acteur Henk van Ulsen (1927-2009). Net als Voerman stond de wieg van Van Ulsen in Kampen. De acteur ontwikkelde een bijna obsessieve verzamelwoede voor het werk van Jan Voerman senior (1857 –1941).

Henk van Ulsen over Jan Voerman
Van Ulsen bij een werk van Jan Voerman. (bron: still uit film in De Fundatie in 2010)

Dat resulteerde in 80 schilderijen, 40 aquarellen en 120 tekeningen. Van Ulsen wilde zijn Voerman-collectie het liefst nalaten in een museum in Kampen of in Hattem. Maar hij ergerde zich aan – wat hij noemde – ‘de calvinistische kleinburgerlijkheid van Kampen’ en aan het feit dat Hattem het Anton Pieck-museum binnenhaalde. ‘Pieck dat is de Efteling. Ik voelde me plaatsvervangend gekrenkt namens Voerman’, zei Van Ulsen daarover destijds in Het Parool.

Verhaal gaat verder onder de afbeelding

Henk van Ulsen over Jan Voerman
Interview in Het Parool en het nieuwsbericht dat Henk van Ulsen zijn Voerman-collectie van de hand doet.

Van Ulsen

In hetzelfde Het Parool-interview vertelde Van Ulsen hoe hij uiteindelijk afstand deed van zijn Voerman-collectie: ‘Er zijn verschillende grote musea geweest die drie of vier werken wilden hebben. Daar ben ik nooit op ingegaan, want ik vond: het moet bij elkaar blijven. En toen kwam het museum in Heino, dichtbij Hattem. (…) Ik ga nu door een rouwproces. Het is toch alsof je je kind verkoopt.’ Het bedrag dat met de transactie was gemoeid, lag volgens ingewijden rond de 750.000 gulden. Van Ulsen wilde nooit bekend maken om hoeveel geld het ging.

Voermanpad Rivierverhalen
Langs de IJssel bij Zwolle is een Voerman-lijst geplaatst, waarin het beeld kan worden gezien zoals Voerman het vastlegde.

Stiefkindje

De Van Ulsen-verzameling is ondergebracht bij de stichting Hannema-de Stuers Fundatie in Heino, eigendom van provincie Overijssel. De Fundatie beheert deze provinciale kunstcollectie. In 2014 vond de laatste grote Voerman-expositie plaats op de Nijenhuis-locatie van De Fundatie. Sindsdien was Voerman een stiefkindje in De Fundatie.

Nu Ralph Keuning als directeur van het toneel is vertrokken en Beatrice Bohrman de lakens uitdeelt in De Fundatie, wordt Voerman weer tevoorschijn gehaald uit de kunst-opslagbunker in Paasloo. Eind januari zijn Voerman-schilderijen in Zwolle te zien en in de maand erop volgt ook een tentoonstelling op de vestiging van De Fundatie in Heino.

Verhaal gaat verder onder de foto

Jan Voerman zicht op Hattem

Het veranderlijke landschap

De titel luidt: ‘Het veranderlijke landschap’. ‘De IJsselschilder Jan Voerman schilderde het landschap zoals we dat graag zien; herkenbaar en romantisch, met monumentale stapelwolken, weidse luchten en vee rustend in de uiterwaarden’, meldt De Fundatie over de expositie.

De IJsselgezichten van Voerman worden aangevuld ‘met hedendaagse makers die het veranderlijke landschap in beeld brengen’. De Fundatie laat trots weten dat het museum beschikt ‘over de grootste Voerman-collectie ter wereld’.

Verhaal gaat verder onder de foto

Borstbeeld van Jan Voerman bij het stadsfront van Hattem langs de IJssel.

In Hattem is het Voerman Stadsmuseum gevestigd, waarin het werk van Jan Voerman senior en junior permanent centraal staat. Het museum beschikt over circa 40 werken van Voerman.

In Zwolle is een Voerman-wandelpad in de uiterwaarden langs de IJssel. Bij het pad hoort een podcast met het levensverhaal van Voerman door Peter van Bruggen.

Reacties (2)

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *