Het Voerman Struinpad – een wandelroute langs de IJssel in Zwolle – is een ode aan de bekende IJsselschilder Jan Voerman. Bedenker Wim Eikelboom geeft uitleg.
Tekst en foto's Wim Eikelboom/Rivierverhalen
De uiterwaarden van Schelle en Oldeneel zijn in 2015 flink op de schop genomen in het kader van Ruimte voor de Rivier. Er is een nevengeul aangelegd en alle landbouw heeft plaatsgemaakt voor riviernatuur. In de plannen stond een wandelpad ingetekend, maar er lag geen uitgewerkt plan voor. In de plannen stond wel een mooie doelstelling en die luidde: Het Voerman-landschap moet weer terugkomen in de uiterwaarden van Zwolle.
Dat was voor mij – Wim Eikelboom – als IJsselliefhebber een een schot voor open doel. Want ik ben liefhebber van Voerman-schilderijen.
Het verhaal gaat verder onder deze illustratie
Weergaloze wolkenluchten
Jan Voerman sr. (1857-1941) was in staat om de weergaloze wolken langs de IJssel op een prachtige manier met zijn penseel vast te leggen. Op veel van zijn werken zie je glinstering van de rivier, het kerktorentje en de poort van Hattem en daarboven de rijke variatie aan luchten die kenmerkend is voor het IJssel-landschap. Vanaf de Zwolse kant van de IJssel is dat Voerman-landschap mooi te ervaren als je langs de rivier loopt.
Zo ontstond het idee: Wat zou het mooi zijn om als eerbetoon aan Voerman een pad naar hem te benoemen waarop je de Voerman-luchten en het zicht op het silhouet van Hattem kunt beleven.
Het idee voor het wandelpad is uitgewerkt met het burgerinitiatief A Rocha Zwolle, een groene vrijwilligersgroep van mensen uit verschillende kerken in de stad. Dit burgerinitiatief speelt sinds 2018 een rol in het natuurbeheer van de Zwolse uiterwaarden, samen met Uw Stadsboer.
Om het schilderachtige Voerman-effect te versterken is een levensgrote schilderijlijst aangebracht, met de uitsnede van het gezicht op Hattem, de wolken en de rivier.
Het verhaal gaat verder onder de foto’s.
‘Zijn luchtend kunnen grandioos zijn als die van de grote Gouden Eeuwse meesters; diep en klaar, straks, helder of dreigend.’
(Henk van Ulsen – Voerman-kenner)
Voetveertje
Het circa 3,5 kilometer lange pad is gemarkeerd met houten paaltjes van Binthout in Zwolle, met een speciaal ontworpen beeldmerk. De route is vastgesteld in nauw overleg met de gemeente Zwolle en Rijkswaterstaat, eigenaar van het gebied. De uiterwaarden langs de IJssel gelden namelijk als Natura 2000 gebied en dat betekent dat natuurbescherming voorop staat.
In de route is een voetveertje in de vaart gebracht door gemeente Zwolle: ’t Schellerveertje. Het zelfbedieningsveertje werkt op zonne-energie en is in de vaart tussen april en eind oktober. In de winter vaart het pontje niet, vanwege kans op hoogwater.
Verhaal gaat verder onder de foto
IJsselgedicht
Om het Voerman Struinpad een extra beleving mee te geven is een toepasselijk IJssel-gedicht aangebracht op de route. De IJssel is namelijk niet alleen inspiratiebron voor schilders, maar ook voor dichters. De Overijsselse dichter Koos Geerds leverde met genoegen een gedicht waarin hij een ode brengt aan de IJssel.
Het gedicht is op een plaquette aangebracht op een brokstuk van de oude spoorbrug over de IJssel, die in 2011 plaats maakte voor de Hanzeboog. Zo komen verleden en heden bij elkaar.
RTV Hattem maakte in september 2019 een verslag van de oplevering van het pad, waarbij het gedicht is onthuld en voorgedragen:
Podcast ‘Wandelen in de wolken’
Ook heb ik een speciale podcast gemaakt met de titel ‘Wandelen in de wolken’. Radiolegende Peter van Bruggen is de verteller. Hij neemt je als luisteraar mee in het leven en het werk van Jan Voerman. Als je dit verhaal beluistert op het Voerman Struinpad, komt het weidse landschap langs de rivier nog meer bij je binnen.
Het Voerman Struinpad zie ik als een kado aan stadsgenoten, natuurliefhebbers, wandelaars en cultuurminnnaars.
Mijn aandeel in de totstandkoming van dit alles is volledig pro deo, vrijwillig. Zie het als burgerschap, waarin ieder zijn of haar verantwoordelijkheid neemt om onze samenleving een beetje mooier te maken. Ik doe dat vanuit mijn passie voor natuur, landschap, poëzie, schilderkunst en audio. Met dank aan overheden die ruimte geven voor dit burgerinitiatief onder de vlag van A Rocha Zwolle.
Wandelnetwerk IJsseldelta
Het Voerman Struinpad is met ingang van mei 2021 opgenomen in het Wandelnetwerk IJsseldelta.
Meer verhalen over cultuur en de rivier de IJssel vind je als je hier klikt.
[…] lijst staat op het Voerman Struinpad, een wandelpad door de uiterwaarden van Zwolle. Vanaf dit wandelpad heb je precies zicht op het landschap zoals Voerman het veel vastlegde: de […]
prachtig initiatief, hulde aan vrijwilligers, ik ga de route in april keer lopen.
Goedendag,
Het voetveer pontje lijkt al een tijdje (nog) niet in bedrijf. Wat is er aan de hand?
Dag, door het aanhoudende hoge water is het pontje door gemeente Zwolle nog niet in de vaart gebracht. Het toegangspad naar het pontje is telkens nat en ontoegankelijk. Dat zal op z’n vroegst medio juni worden, want er komt weer een hoogwatergolfje aan. Groeten,
Wim
Ik liep vorige week het Voerman en ondanks dat het voetpontje werkte, bleek de route afgesloten te zijn door twee geheel over de breedte gespannen schrikdraden. Deze barrières kun je niet wandelend doorheen, de draden lopen zelfs tot in het water door met hekken. Nu kon ik eronder rollen (ik hoop dat niemand meegekeken heeft), maar het is raar dat het pontje wel gaat en er niets bij de route staat aangegeven. Ik heb het vermoeden dat het is om het vee tegen te houden maar iets minder soepelere wandelaars zullen rechtsomkeert moeten maken. En dat is behoorlijk balen als je al ver hebt gelopen. Ik vraag u hierop actie te ondernemen want het is een prachtige route. Bedankt alvast. Met vriendelijke groet, llse
Dag Ilse, dank voor je bericht. Het spannen van schrikdraad over een populair wandelpad vind ik ook niet kunnen. Het is een maatregel van Rijkswaterstaat en de boer die het vee laat grazen in de uiterwaarden. Voor wandelaars heel vervelend. Wel zijn op mijn verzoek handgrepen aangebracht, zodat je het draad aan de kant kunt doen om te passeren. Maar dat zal niet iedereen meteen door hebben. Ik heb je bericht doorgegeven aan Rijkswaterstaat. Met groet, Wim Eikelboom