De bloemenrijkdom op de rivierdijk geschilderd door Jan Voerman junior, is bijna te mooi om waar te zijn. Over de romantische rivierdijk in de Verkade-albums.
Door Wim Eikelboom/Rivierverhalen
Ed Buijsman schreef een boek over de befaamde Verkade-boeken, de populaire verzamelalbums van de bekende koekjesfabriek uit begin vorige eeuw met plakplaatjes.
In ‘Een voorrecht om in te leven’ maakt Buijsman een tocht door Nederland op zoek naar de plekken die in de plakboeken van weleer worden getoond. Hij komt op 65 plekken waarin hij laat zien hoe het vroeger en nu eruit ziet.
Thijsse romanticus
Jac. P. Thijsse schreef de teksten van de Verkade-albums. Volgens Buijsman was hij een romanticus over het landschap. ‘Zijn ideaal was: het natuurschoon en de schoonheid van het landschap laten zien, in de hoop dat mensen ervan bewust raken hoe belangrijk het is om het voor de toekomst te behouden. Hij beschrijft bijvoorbeeld lyrisch hoe hij in zijn jeugd bij Grave met een bootje de Maas overstak door de sluis bij Sint Andries. Ik noem dat het cyclisch principe: Het beeld dat je als kind maakt van de wereld om je heen, draag je de rest van je leven mee. En daar zit bijna altijd wel iets romantisch in.’
Sommige afbeeldingen in de Verkade-albums zijn volgens Buijsman mooier dan de realiteit. Hij noemt de dijkhelling met bloemen, vermoedelijk ter hoogte van Veessen langs de IJssel. Daarop zijn de volgende bloeiende bloemen te zien: wilde peen, jacobskruiskruid, duifkruid, knikkende distel, stalkruid, wilde chicorei, grote klaproos en pastinaak. ‘Een klein beetje wensdenken heeft vermoedelijk een rol hebben gespeeld. Al die bloemen op een dijk bijvoorbeeld krijg je nooit op 1 prentje. Daarin heeft Voerman de vrije hand genomen.’
Jan Voerman junior was een van de schilders van het verzamelalbum over de IJsel (1916) en Onze groote rivieren (1938). Het was voor Voerman vertrouwde omgeving, want hij groeide op in Hattem langs de IJssel.
Windturbines
Buijsman heeft voor de omslag van zijn boek windturbines laten plaatsen in het rivierlandschap. Net zoals nu gebeurt. Hij wil daarmee aangeven dat landschappen veranderen en tegelijk hetzelfde blijven. Het boek van Buijsman dient twee doelen. Het helpt ons om het huidige landschap te koesteren en het bepaalt ons erbij wat we zijn verloren en kwijtgeraakt.
Een voorrecht om in te leven – Ed Buijsman telt 170 pagina’s en kost 29,95 euro. Het is in eigen beheer uitgebracht en te bestellen bij de schrijver door hier op te klikken.
